Ministerstwo Środowiska uruchomiło 24 stycznia 2018 r. tzw. rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami stanowiący integralną część Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami czyli BDO. Rejestr dostępny jest pod adresem www.bdo.mos.gov.pl. Jest on pierwszą funkcjonalnością BDO, a za jego prowadzenie odpowiedzialni są marszałkowie województw.
Cel utworzenia
Prowadzony w systemie teleinformatycznym „Rejestr-BDO” ma służyć nie tylko organom administracji państwowej czy inspekcji ochrony środowiska, ale także przedsiębiorcom. Jednym z przykładów uproszczeń jest zastąpienie dotychczasowego obowiązku uzyskania zezwolenia na transport odpadów uzyskaniem wpisu do ww. rejestru.
Kto musi się zarejestrować?
Obowiązkiem rejestracji objęto m.in.: wszystkie podmioty, zobowiązane do prowadzenia ewidencji i sprawozdawczości z zakresu gospodarki odpadami. Podmioty zostaną wpisane do rejestru przez urzędy marszałkowskie na wniosek (podmioty wymienione w art. 50 Ustawy o odpadach) lub z urzędu (podmioty wymienione w art. 51 i 234 ust. 3 Ustawy o odpadach). Wszystkie podmioty objęte obowiązkiem rejestracji powinny uzyskać wpis w terminie 6 miesięcy od dnia utworzenia rejestru tj. do 24 lipca 2018 r.
Z obowiązku uzyskania wpisu do rejestru zwolniono m.in.: podmioty zwolnione z prowadzenia ewidencji odpadów, osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami wykorzystujące odpady na potrzeby własne, czy podmioty nieprofesjonalnie zbierające odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych (np.: sklepy zbierające zużyte świetlówki, czy apteki zbierające przeterminowane leki) oraz transportujących wytworzone przez siebie odpady.
Kilkuletnie opóźnienie
Uruchomienie BDO zapowiadała Ustawa o odpadach z 2012 roku. Prowadzony przez marszałków rejestr miał zostać uruchomiony w terminie 36 miesięcy od dnia wejście w życie ww. ustawy tj. do stycznia 2016 roku. Z uwagi na ogromne wyzwanie informatyczne i logistyczne, termin uruchomienia BDO kilkukrotnie przesuwano. Nawet w projektach zmian Ustawy o odpadach, jakie pojawiły się w ostatnim kwartale 2017 roku zmieniano dokładną datę startu systemu. A jednak, 24 stycznia br Ministerstwo uruchomiło „Rejestr – BDO”, którego funkcjonalność kończy się w tej chwili na możliwości pobrania wniosków rejestracyjnych i aktualizacyjnych oraz możliwości zalogowania się do utworzonego przez marszałków konta podmiotu.
Uruchomienie „rejestru - BDO” stanowi nie lada wyzwanie dla jednostek samorządowych, bowiem wg szacunków Ministerstwa przez ręce pracowników poszczególnych urzędów marszałkowskich w bieżącym półroczu przejdzie nawet kilkadziesiąt tysięcy wniosków.
Wpis do rejestru za opłatą i „abonament roczny”
Rejestracja i dostęp do bazy są darmowe, ale nie dla wszystkich. Do uiszczania opłat zobowiązane są bowiem podmioty wskazane w artykule 57 u.1. Ustawy o odpadach, czyli m.in.: wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz autoryzowani przedstawiciele, wprowadzający baterie oraz akumulatory, wprowadzający pojazdy, producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań, wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, wprowadzający na terytorium kraju opony. Wysokość opłaty rejestrowej oraz rocznej wynosi 100 złotych dla mikroprzedsiębiorców, natomiast dla pozostałych podmiotów 300 złotych. Opłatę roczną wnosi się do końca lutego, za dany rok. Nie wnosi się jednak w roku, w którym uiszczono już opłatę rejestrową.
Ponadto, zgodnie zapisami ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi podmioty, które przed dniem utworzenia rejestru BDO (24 stycznia 2017 r.) złożyły zawiadomienie do urzędu marszałkowskiego dotyczące rozpoczęcia działalności polegającej na: wytwarzaniu, imporcie lub wewnątrzwspólnotowym nabyciu produktów w opakowaniach lub produktów, odzysku lub recyklingu odpadów opakowaniowych lub odpadów powstałych z produktów, eksporcie lub wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów opakowaniowych lub powstałych z produktów w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi, prowadzeniu organizacji odzysku lub organizacji odzysku opakowań są zwolnione z uiszczenia opłaty rejestrowej i opłaty rocznej w roku, w którym złożyły wniosek o wpis do rejestru (art. 79 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi).
Dochód z opłat przeznaczony ma zostać na prowadzenie i serwisowanie bazy. Co ciekawe, pierwotnie Ustawa o odpadach przewidywała równy rozdział środków z tytułu opłat rocznych i rejestrowych zasilających budżet województwa i budżet państwa. Jednak zgodnie z ostatnią zmianą Ustawy o odpadach dochód z opłat ma zasilać budżet centralny w 64,35%.
Numer rejestrowy i konto podmiotu w BDO
Marszałek województwa, dokonując wpisu do rejestru, nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy składający się z 9 cyfr arabskich, generowanych przez system. Jednocześnie tworzone jest indywidualne konto w bazie BDO. Następnie Marszałek zawiadamia podmiot pisemnie o nadanym numerze rejestrowym oraz o aktywacji konta tj. identyfikatorze (loginie) i haśle dostępu do tego konta. Numer rejestrowy powinien być umieszczany na kartach przekazania i ewidencji odpadów przez wszystkie podmioty prowadzące ewidencję odpadów. Dodatkowo podmioty, które są zobowiązane do uiszczania opłaty rejestracyjnej są zobowiązane umieszczać ww. numer na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością. Nie doprecyzowano jednak, na jakich dokładnie dokumentach powinien być umieszczany taki numer.
Źródło: opracowanie własne
Zdjęcie: www.bdo.mos.gov.pl